Albaniaksi Tietoa lukiokoulutuksesta monikielisille perheille: Informacione mbi arsimin e mesëm të përgjithshëm për familjet shumëgjuhëshe

Në Finlandë, arsimi i përgjithshëm i mesëm i lartë është arsim i gjithanshëm. Qëllimi i shkollës së mesme të lartë të përgjithshme është që nxënësi të rritet e të bëhet një person i mirë, me ekuilibër e i shkolluar sikurse edhe një anëtar aktiv i shoqërisë.

Qëllimi është që nxënësit të përfundojnë shkollën e mesme të lartë të përgjithshme brenda 3-4 vjetësh. Mund të jepet më shumë kohë në dispozicion, për shembull, për shkak të një sëmundjeje ose paaftësie. Zgjatja bëhet me vendimin e drejtorit të shkollës.

Provimi i maturës jepet në përfundim të arsimit të mesëm të lartë. Ky provim jep të drejtën për studime të mëtejshme, pra të drejtën për të aplikuar në institucionet e arsimit të lartë universitar.

Aktivitetet e çdo shkolle të mesme të lartë të përgjithshme drejtohen nga Agjencia Kombëtare e Finlandës për Kurrikulat Bazë Kombëtare të Arsimit për Arsimin e Mesëm të Lartë të Përgjithshëm. Mbi këtë bazë hartohet një program lokal. Programi përfshin lëndë të detyrueshme dhe fakultative. Më tej, nxënësit mund të shtojnë lëndë me zgjedhje me bazë lokale dhe diploma të shkollës së mesme të lartë të përgjithshme sipas ofertës së kurseve. Studimet e përgjithshme të shkollës së mesme të lartë organizohen si njësi/lëndë studimi, shtrirja e të cilave në kredite mund të ndryshojë. Njësitë e studimit mund të jenë gjithashtu të përbashkëta për lëndët.

Shtrirja e studimeve të përgjithshme të shkollës së mesme të lartë llogaritet me kredite (cr). Programi i përgjithshëm i shkollës së mesme të lartë për të rinjtë përmban të paktën 150 kredite.

Grafiku i orëve të mësimit për studimet e përgjithshme të shkollës së mesme të lartë (Figura 1) rendit të gjitha lëndët që mund të studiohen në shkollën e mesme të lartë.  

Lukiokoulutuksen oppimäärään sisältyvät opinnot (tuntijako) = Studimet e përfshira në programin e përgjithshëm të shkollës së mesme të lartë (shpërndarja mësim-orë)

LOPS2021 =  LOPS2021

op = kr

2 tai 4 op = 2 ose 4 kr

Äidinkieli ja kirjallisuus = Gjuhë amtare (gjuha e parë finlandisht/suedisht) dhe letërsi

A-kieli = Gjuha A 

B1-kieli = Gjuha B1

B2- ja B3-kielet = Gjuhët B2 dhe B3

Matematiikan yhteiset opinnot = Matematikë, studime bazë

Matematiikan pitkä oppimäärä =  Matematikë, program i avancuar

Matematiikan lyhyt oppimäärä =  Matematikë, programi bazë

Biologia = Biologji

Maantiede = Gjeografi

Fysiikka = Fizikë

Kemia = Kimi

Filosofia = Filozofi

Psykologia = Psikologji

Historia = Histori

Yhteiskuntaoppi = Studime sociale

Uskonto/Elämänkatsomustieto = Fe/Etikë

Terveystieto = Edukim shëndetësor

Liikunta = Sport dhe ushtrime

Toinen pitkänä, toinen lyhyenä. = Një e avancuar dhe tjetra bazë.

Musiikki = Muzikë

Kuvataide = Arte pamore

Opinto-ohjaus = Këshillim për nxënësit

Temaattiset opinnot = Studime tematike

Paikalliset ja lukiokohtaiset valinnaiset = Lëndë me zgjedhje lokale dhe specifike për shkollën

Pakolliset opinnot yht. 94 tai 102 op = Lëndë të detyrueshme në total: 94 ose 102 kredite

Huom. Pakollisten opintojen määrä poikkeaa tästä, jos valitsee useamman A-kielen. = Vini re që shtrirja e lëndëve të detyrueshme do të jetë e ndryshme nga kjo nëse zgjidhni më shumë se një gjuhë A.

Valtakunnalliset valinnaiset opinnot väh. 20 op = Lëndë me zgjedhje me bazë kombëtare: të paktën 20 kredite

Ainekohtaiset valinnaiset ja temaattiset opinnot (6 op). =Lëndë me zgjedhje dhe tematike për lëndë specifike (6 kredite).

Paikallisia ja lukiokohtaisia valinnaisia opintoja = Lëndë me zgjedhje lokale dhe specifike për shkollën

Lukiokohtaiset opintojaksot (valtakunnallisiin ja lukiokohtaisiin oppiaineisiin), lukiodiplomit (näihin valtakunnalliset sisällöt ja tavoitteet). = Njësi studimi specifike për shkollën (lëndë kombëtare dhe specifike për shkollën), diploma të arsimit të mesëm të lartë të përgjithshëm (përfshirë përmbajtjen dhe objektivat kombëtare)

Yhteensä vähintään 150 op = Në total, të paktën 150 kredite

Valinnaisten opintojen määrä (150 - 94 = 56 tai 150 - 102 = 48), joka jakautuu valtakunnallisiin valinnaisiin (väh. 20 op) sekä paikallisiin ja lukiokohtaisiin valinnaisiin. = Numri i lëndëve me zgjedhje (150–94 = 56 ose 150–102 = 48), që ndahet në lëndë me zgjedhje me bazë kombëtare (të paktën 20 kredite) dhe lëndë me zgjedhje me bazë lokale dhe specifike për shkollën.

Në fillim të studimeve të përgjithshme të shkollës së mesme të lartë, ndihma dhe mbështetja sigurohen nga këshilluesi udhëzues i shkollës suaj, kujdestari në shkollë dhe nxënësit kujdestarë. Gjatë studimeve, çdo nxënës udhëhiqet e udhëzohet mbi studimet, zgjedhjen e lëndëve dhe mundësitë e mëtejshme të studimit pas shkollës së mesme të lartë.

Studimet e përgjithshme të shkollës së mesme të lartë vazhdojnë nga fillimi deri në diplomim në përputhje me figurën e mëposhtme (Figura 2). 

Itinerari që ndjek nxënësi në shkollën e mesme të lartë

Fillon mësimin në shkollën e mesme të lartë

• Njihesh me mësimin në shkollën e mesme të lartë
• Merr pjesë në aktivitete në grup dhe njihesh me studentë moshatarë të vitit të parë
• Ke kryesisht njësi studimi të detyrueshme
• Pushimet e Krishtlindjeve
• Mund të kërkosh të përfshihesh në drejtimin e shoqatës së nxënësve apo në aktivitete patronazhi
• Mbaron 60 kredite gjatë vitit të 1-rë që është ritmi i duhur për të marrë diplomën brenda tre viteve
• Pushimet e verës
• Mund të përfundosh lëndët shkollore në shkollën verore apo në shkollën e mesme të lartë për të rritur 

Viti i dytë i studimeve

• Ke kryesisht njësi studimi të detyrueshme
• Pushimet e Krishtlindjeve
• Mbrëmja e maturantëve
• Proporcioni i lëndëve me zgjedhje rritet gjatë vitit të dytë
• Mund të fillosh përgatitjen për pjesëmarrjen në provimin e maturës
• Mbaron 60 kredite gjatë vitit të 2-të
• Pushimet e verës 
   

Viti i tretë i studimeve,  d.m.th. zakonisht viti i diplomimit

• Mund të marrësh pjesë në provimin e maturës së stinës së vjeshtës
• Përqendrohesh në lëndët me zgjedhje të temave të provimit
• Pushimet e Krishtlindjeve
• Ke përfunduar programin e shkollës së mesme të lartë (150 kredite)
• Studimet e tua mbarojnë pas periudhës së 3-të e merr pjesë në festën “Penkkarit” për maturantët
• Pushimet e sezonit të studimeve
• Mund të marrësh pjesë në provimin e maturës së stinës së vjeshtës
• Aplikon për studime të mëtejshme e mund të të duhet të bësh një test pranimi 

Viti i 4-t i studimeve

• Studimet e tua mbulojnë periudhën e 1-rë (planin e 3.5 viteve) ose periudhën nga viti 1-rë deri në të 3-tin
• Mund të marrësh pjesë në provimin e maturës së stinës së vjeshtës
• Ke përfunduar programin e shkollës së mesme të lartë (150 kredite)
• Pushimet e Krishtlindjeve
• Mund të marrësh pjesë në provimin e maturës së stinës së vjeshtës
• Aplikon për studime të mëtejshme e mund të të duhet të bësh një test pranimi

Me përfundimin e provimit të maturës fitoni të drejtën për studime të mëtejshme në institucionet e arsimit të lartë. Provimi i maturës përbëhet nga teste, disa prej të cilave janë të detyrueshme dhe disa me zgjedhje. Lëndët e detyrueshme përfshijnë gjuhën amtare dhe letërsinë (gjuhë dhe letërsi finlandeze ose finlandisht, si gjuhë e dytë ,dhe letërsi) dhe tri nga lëndët e mëposhtme: matematikë, gjuhë e huaj, gjuhë e dytë kombëtare dhe një lëndë në shkencat humane dhe shkenca. Përveç këtyre, zgjidhet edhe një lëndë tjetër. Duhet të bëni të paktën një test të programit të avancuar (matematikë, gjuhë e huaj ose gjuhë e dytë kombëtare). Përveç kësaj, nëse dëshironi, mund të bëni teste në lëndë të tjera.

Provimi i maturës mund të kryhet pjesë-pjesë gjatë tre periudhash provimi të njëpasnjëshme. Pasi të keni kaluar një test, mund ta bëni sërish sa herë të dëshironi. Nëse nuk kaloni në një test me zgjedhje, mund ta bëni edhe atë gjithashtu sa herë të dëshironi. Nëse nuk kaloni në një test të kërkuar për provimin e lirimit, mund bëni atë sërish tri herë radhazi.

Äidinkieli ja kirjallisuus = Gjuhë amtare dhe letërsi

Matematiikka = Matematikë

Toinen kotimainen kieli = Gjuhë e dytë kombëtare

Vieras kieli = Gjuhë e huaj

Reaaliaine = Lëndë në shkencat humane dhe shkenca

Kaikkien suoritettava = Duhet kryer nga të gjithë

Vähintään kolmesta ryhmästä suoritettava vähintään neljä koetta. = Të paktën katër teste duhen kryer nga të paktën tri grupe.

Yhden suoritetuista on oltava pitkän oppimäärän koe. = Një nga testet e kryera duhet të jetë një test i programit mësimor të avancuar.

Para se të regjistroheni në testime, në sistemin Wilma do të bëhet një plan për pjesëmarrjen në provimin e lirimit, lëndët e zgjedhura dhe kohët e testimeve. Këshilluesi udhëzues i shkollës së mesme të lartë të përgjithshme do të ofrojë udhëzime më të hollësishme për përpilimin e planit. 

Aktivitetet ndërkombëtare janë pjesë e mësimdhënies dhe kurseve të shkollës së mesme të lartë të përgjithshme. Shkollat e përgjithshme të mesme të larta kanë shkolla partnere dhe binjake, si dhe programe shkëmbimi. Në shkolla vijnë mysafirë nga vende të ndryshme. Si nxënës të shkollës së mesme të lartë të përgjithshme, gjithashtu mund të merrni pjesë në aktivitete ndërkombëtare në Finlandë dhe jashtë saj. Shkollat e mesme të përgjithshme të Espoo-s organizojnë gjithashtu aktivitete ndërkombëtare me financime të jashtme, si projektet e BE-së (Erasmus) dhe Agjencisë Kombëtare Finlandeze për Arsimin. Ndërkombëtarizimi në vend, që do të thotë ndërkombëtarizim në gjirin e komunitetit lokal, është pjesë e jetës së përditshme në shkollat e mesme të larta të përgjithshme të Espoo-s.

Në shkollën e mesme të lartë të përgjithshme, nxënësit mund të ndikojnë në shumë çështje që kanë të bëjnë me studimet. Nxënësit mund të marrin pjesë në zhvillimin e shkollës, për shembull, me patronazhe ose aktivitete të shoqatës së studentëve.

Faqja @espoonlukiot në Instagram ofron informacione të rëndësishme dhe interesante për tema të tilla si arsimi i lartë, aktivitete dhe bashkëpunimi ndërkombëtar. Për më tepër, faqja paraqet mundësi me anë të të cilave të rinjtë mund të ushtrojnë ndikimin e tyre. Çdo shkollë e mesme e lartë e përgjithshme ka gjithashtu faqen e saj në Instagram.

Drejtori       

Detyra e drejtorit është të udhëheqë, drejtojë dhe mbikëqyrë mësimdhënien dhe punën arsimore në shkollën e mesme të përgjithshme. Drejtori gjithashtu siguron që operacionet të vlerësohen rregullisht. 

Këshilluesi udhëzues

Këshilluesi udhëzues është i kualifikuar për orientim. Këshilluesi udhëzues ndihmon dhe udhëzon studentët në zgjedhjen e lëndëve dhe orareve. Ai gjithashtu i ndihmon studentët të shqyrtojnë zgjedhjet e mundshme për studimet e mëtejshme. Këshilluesi udhëzues nxit aftësitë e studentëve për të vlerësuar pikat e veta të forta.

Mësuesi për nxënës me nevoja të veçanta

Mësuesi për nevoja të veçanta është në dispozicion për bashkëpunim në çështjet që lidhen me studimin, nëse është e nevojshme. Për shembull, mësuesi për nxënësit me nevojat e veçanta u mëson këtyre aftësitë e nevojshme për studim dhe i drejton studentët në mënyrë që të përdorin pikat e veta të forta gjatë procesit të të nxënit. Arsimi për nxënës me nevoja të veçanta dhe lloje të tjera mbështetjeje në të nxënë synojnë t'i bëjnë në gjendje studentët të kenë baza të barabarta. Është e rëndësishme që gjithë studentët të kenë mundësi të studiojnë dhe mësimi duhet të jetë në dispozicion të të gjithëve.  Ka gjithashtu rëndësi të parandalohen vështirësitë në të mësuar dhe të identifikohen nevojat për mbështetje që në faza të hershme. Mësuesi për nxënës me nevoja të veçanta kryen teste për të vlerësuar vështirësitë në të nxënë. Ai përgatit raportet e nevojshme për sigurimin e kushteve të veçanta për provimin e maturës.

Kujdestari shkollor

Kujdestari shkollor zakonisht është përgjegjës për udhëzimin praktik të studentëve. Është detyra e kujdestarit shkollor të sigurojë që nxënësit e grupit të marrin pjesë në studime dhe t'iu bëjnë ballë atyre. Kujdestari në shkollë monitoron rregullisht ecurinë e studimeve dhe mungesat e studentëve. Nëse është e nevojshme, mësuesi kontakton nxënësin dhe prindin. Kujdestari shkollor e drejton nxënësin ku gjendet mbështetja nëse është e nevojshme dhe i tregon nxënësit kush mund t’ia japë ndihmën. Gjithashtu, kujdestari shkollor informon studentët për çështjet aktuale që lidhen me studimet.

Personeli për mirëqenien e nxënësve

Organi për mirëqenien e nxënësve mbështet të nxënit dhe mirëqenien e nxënësve. Mbështetja për mirëqenien u takon të gjithë studentëve.

Punonjësi social i shkollës mbështet mirëqenien e nxënësve, dëshirën e vullnetin për të studiuar, rritjen, pavarësinë dhe planifikimin e jetës shkollore. Gjithashtu ai ofron mbështetje në situata të vështira në jetë, si p.sh në rastin e miqësive. Punonjësi social i shkollës jep këshilla për ndihmën financiare për nxënësit dhe përfitime të tjera financiare.

Psikologu i shkollës nxit arritjen e mirëqenies psikologjike dhe sociale të nxënësve, për shembull, nëse një i ri është në ankth ose ka nevojë për mbështetje në çështjet që sjellin stres ose presion. Psikologu ndihmon edhe në situata krize në jetën e nxënësve.

Infermierja e shkollës i ndihmon studentët të kuptojnë rëndësinë e një stili jetese të shëndetshme për të mësuarit dhe organizimin e ditës. Nxënësit mund të lënë një takim me infermieren e shkollës për një kontroll shëndetësor, vaksinimin ose këshillimin për shëndetin seksual, për shembull.  

 

Të rinjtë që vijnë nga familje të emigruara dhe studiojnë në shkollat e Espoo-s, në veçanti në shkollat e mesme të larta të përgjithshme, prindërit dhe gjithë të afërmit e tyre mund të përfitojnë mbështetjen e një instruktori kulturor me përvojë shumëkulturore.

Instruktorët kulturorë në arsimin bazë mbështesin nxënësit, familjet dhe shkollat. Ata ndihmojnë familjet për të përpiluar kërkesat e aplikimet drejtuar shkollës dhe për të përdorur sistemin Wilma, për shembull, sikurse organizojnë këshillime për familjet. Instruktorët kulturorë në shkollat e mesme të larta i ndihmojnë studentët dhe familjet përkatëse për sa u përket çështjeve që lidhen me studimet e përgjithshme të shkollës së lartë të mesme, si në finlandisht ashtu edhe, nëse është e mundur, në gjuhën amtare të nxënësit. Për shembull, ata mund të veprojnë si mbështetës dhe përkthyes në takimet që përfshijnë studentë me prejardhje emigrante, prindërit dhe punonjësit e shkollës. Instruktorët kulturorë gjithashtu mund të flasin vetëm për vetëm me studentët.

Kujdesi për mirëqenien shërben si mbështetje për procesin e të nxënit. Është e rëndësishme që nxënësit ta ndiejnë veten të pranuar në gjirin e komunitetit të shkollës mu ashtu siç janë – pavarësisht nga gjinia, gjuha apo kultura e origjinës. Mirëqenia përfshin gjithashtu kujdesin për aftësinë fizike, mendore dhe sociale për të vepruar. Në shkollat e mesme të përgjithshme, mirëqenia e nxënësve synohet të arrihet, për shembull, ndër të tjerash, duke organizuar javën e mirëqenies, çdo vit. Gjatë kësaj jave në qendër të vëmendjes janë temat që mbështesin arritjen dhe mirëqenien. Gjithashtu gjatë vitit shkollor organizohen aktivitete të ndryshme, ekskursione dhe veprimtari sportive.

Espoon lukiot = Shkollat e mesme të larta përgjithshme në Espoo

Tukitoimet kun opinnot eivät etene riittävästi = Masat mbështetëse kur studimet nuk përparojnë si duhet

Jos opinnot eivät etene: = Nëse studimet nuk përparojnë:

» kolmen vuoden opintosuunnitelmassa opiskelijan täytyy suorittaa 10-12 opintopistettä/periodi = » Në një plan studimi trevjeçar, studenti duhet të marrë 10–12 kredite/periudhë.

» neljän vuoden opintosuunnitelmassa opiskelijan täytyy suorittaa 8-10 opintopistettä/periodi = » Në një plan studimi katërvjeçar, studenti duhet të marrë 8–10 kredite/periudhë.

» poissaoloja ja keskeytyneitä opintojaksoja on paljon eikä opiskelija pysy opintosuunnitelmassaan = » Ka shumë mungesa dhe lëndë të lëna papërfunduar dhe studenti nuk i përmbahet planit të studimit.

1.  porras = Hapi i 1-rë

-> Ryhmänohjaaja keskustelee tilanteesta opiskelijan, huoltajan, opinto-ohjaajan, aineenopettajien ja rehtorin kanssa. = -> Kujdestari në shkollë diskuton situatën me nxënësin, prindin a personin që ka në ngarkim fëmijën, këshilluesin udhëzues, mësuesit e lëndëve dhe drejtorin.

-> Lukion tukea arvioidaan periodin lopuksi, kun arvosanat on annettu. =  -> Mbështetja e shkollës do të vlerësohet në fund të periudhës, pasi të jenë vënë notat.

2. porras = Hapi i 2-të

-> Järjestetään huoltajatapaaminen ja/tai moniammatillinen tapaaminen. = -> Organizimi i një takimi me prindin dhe/ose një takim mes shumë figurash profesionale.

-> Lukion tukitoimia arvioidaan periodin lopuksi, kun arvosanat on annettu. = -> Masat mbështetëse të shkollës do të vlerësohen në fund të periudhës, pasi të jenë vënë notat.

-> Järjestetään seuranta-tapaaminen. = -> Organizimi i një takimi kontrolli në vijim.

3. porras = Hapi i 3-të

-> Jos tukitoimet ja muu apu eivät ole ratkaisseet tilannetta, harkitaan oppivelvollisuuden määräaikaista keskeyttämistä. = -> Nëse masat mbështetëse dhe ndihmat e tjera nuk e zgjidhin situatën, konsiderohet pezullimi i përkohshëm nga arsimi i detyruar.

Tai = Ose

-> Jos oppivelvollista ei tavoiteta tai suorituksia ei kerry tukitoimista huolimatta, koulutuksen järjestäjä katsoo hänet eronneeksi. = -> Nëse studenti nuk mund të kontaktohet ose studimet nuk përparojnë pavarësisht masave mbështetëse, për shkollën do të thotë që studenti e ka lënë shkollën.

Në shkollën e mesme të lartë të përgjithshme, të nxënit është i rëndësishëm. Nxënësit mund të kenë nevojë për mbështetje nga prindërit e tyre për sa u përket mësimeve. Mbështetja më e rëndësishme që mund të japin prindërit është të shfaqin interes për ndjekjen e shkollës dhe gjithçka lidhet me shkollën. Kur prindi mban qëndrim pozitiv dhe nxitës ndaj shkollës, nxënësi ka më shumë gjasa të ndjehet mirë në shkollë. I riu të cilit i pëlqen shkolla dhe ndjehet mirë në bankat e shkollës, do të ecë mirë në mësime gjithashtu.

Shumë nga materialet mësimore të shkollës së mesme janë elektronike, kështu që prindërit mund t'i shohin ato vetëm nëse nxënësi hap kompjuterin e tij dhe ua tregon. Ato që mësohen në shkollën e mesme të përgjithshme janë shpesh të ndërlikuara dhe studimi e të nxënit mund të jenë të vështirë. Në këtë rast, prindi apo personi që ka në ngarkim fëmijën duhet ta nxisë nxënësin të kërkojë ndihmë nga strukturat mbështetëse të ofruara nga shkolla: grupet e detyrave të shtëpisë ose takimet e punës, mësuesit dhe nxënësit e tjerë. Diçka që duket e vështirë për t'u mësuar shpesh bëhet e lehtë (ose më e lehtë) kur i kushtohet kohë e mjaftueshme.

Kur nxënësit e shkollave të mesme mbushin 18 vjeç, mund të vendosin vetë se për çfarë do të vihen në dijeni prindërit e tyre mbi studimet e veta. Është e rëndësishme që të rinjtë të jenë në gjendje të vendosin për çështjet e veta. Duke diskutuar dhe duke treguar interes pozitiv, prindi mund ta ndihmojë nxënësin në rrethanat kur ky ka nevojë për mbështetje. 

Qëllimi kryesor i takimeve me prindër është të mbështesin zhvillimin dhe të nxënit e të rinjve. Në mbledhjet me prindër, personave që kanë në ngarkim fëmijën u jepet rasti të njihen me njëri-tjetrin dhe me mësuesit a personelin në përgjithësi. Takimet me prindër janë burim informacioni për çështje që lidhen me rritjen, zhvillimin dhe të nxënit e të rinjve. Prindërit mund të flasin gjithashtu me këshilluesin udhëzues për çështje që kanë të bëjnë me studimet e përgjithshme të shkollës së mesme. Instruktorët kulturorë janë gjithashtu të pranishëm për të mbështetur bashkëveprimin midis shkollës dhe shtëpisë, si në finlandisht ashtu edhe, nëse është e mundur, në gjuhën amtare të studentit.   

Shkolla e mesme e lartë e përgjithshme nxit prindërit a personat që kanë në ngarkim nxënësit të marrin pjesë rregullisht në diskutime që kanë të bëjnë me drejtimin, mbështetjen, ndjekjen e shkollës apo studimet e të rinjve. Diskutimet janë të rëndësishme për të gjithë prindërit, përfshirë ata fëmijë e të cilëve nuk përballen me sfida të veçanta në shkollë.

Në mbledhjen me prindër diskutojmë së bashku se si mund të reduktohen shqetësimet e të zgjidhen problemet. Rezultatet specifike të shkollës në anketën për shëndetin në shkollë, si dhe anketat e ndryshme lidhur me mirëqenien ose bullizmin, janë gjithashtu një bazë e mirë për diskutim të përbashkët.

Sistemi Wilma është një mjet kyç komunikimi mes shtëpisë e shkollës në të gjitha shkollat e mesme të larta të përgjithshme të Espoo-s. Nëpërmjet sistemit Wilma, prindërit apo ata që kanë në ngarkim fëmijën mund të monitorojnë arritjet në mësime dhe studimet e fëmijëve të vet nën moshën 18 vjeç, të shohin e të shpjegojnë arsyen e mungesave të nxënësve, të lexojnë buletinin e shkollës dhe të komunikojnë me mësuesit. Është e mira ta konsultoni sistemin Wilma me bazë ditore. Prindërit a të ngarkuarit me fëmijën do të humbasin mundësinë e hyrjes në sistemin Wilma kur nxënësi do të mbushë moshën 18 vjeç, me përjashtim të rastit kur nxënësi u jep personalisht atyre lejen për të konsultuar sistemin. Kjo leje mund të lëshohet me anë të në një formulari që gjendet në sistem.